Caminin kıyısındaDurur dondurmacılarİçilir köpük köpükYaşanılır acılar
Geçmişi yüzyıllara dayanır Görele dondurmasının. Yöremizin doğal inek sütüyle yapılır. Dondurmamızın olmazsa olmazı Görele kırsalında yetişen salep kökleridir. Bunlar toprak eşilerek toplanır. Yıkanır, kurutulur, yöremizin değirmenlerinde öğütülür. Bu “un” dondurmamızın bileşiminde baş köşede kurulmuştur…Yaz sıcağında yenen dondurma için buz gereklidir. Görele “elektriğin” bulunmadığı yıllarda dondurmacılar eliyle çözümünü bulmuştur buz elde etmenin… Kar kuyuları yapmışlardır. Kışın yoğun kar yağdığında kuyuyu, kar kuyusunu doldurmak için imeci yapılır. Doldurulur kuyu. Kuyunun üstü kapatılır. Kuyu doldurulurken iyice sıkıştırılan karlar, yaza doğru buza dönüşür… Dondurmacılar gereksinimi kadar buzu baltalarla keserek, çuvala sararak taşırlar sırtlarında…. Süt, salep… karışımını dondurmak için…Görele pazarında dondurmacıların yeri Yeni Cami’nin batı kıyısıdır. Sırayla dizilmiştir dondurmacılar… Ceyhun Atuf Kansu’nun bir yurt denemesine girecek yoğunlukta, büyüklüktedir Görele pazarı… Pazarın en civcivli, en civelek yeri belki de burası, dondurmacıların bulunduğu yerdir. Çoluk çocuk, kadın erkek, nine dede… bu sıcak salıda bir yolunu bularak dondurmacıya sığınırlar.Kıpır kıpır yürekli gençlerse tanışma, yavuklu edinme yolları ararlar… Söz dokundurmalar, dondurma içirmeler, bir kuzeye, bir güneye gitmeler gelmeler… Gülüşler, ahlar, bakışlar… Aracılar, dedikoducular, kıskançlar, korumacılar… Kimi salılarda tam da buralarda sövüşmeler, dövüşmeler, atışmalar, tutuşmalar… olmaktadır…Yalnız iki köyün dondurmacısı vardır. İki köyde üretilir yalnız dondurma: Daylı’da, Çürükeynesil’de. Daylı’da neredeyse dondurma yapmayan ev yoktur. Çürükeynesil’de bir ev yapar dondurmayı: Yapcagil. Yapca’nın Yusuf, Yapca’nın Mustafa. Onların da çocukları, torunları… 2023’te de değişmemiştir bu. Geçmişten günümüze değişen artık saleplerin soyunun kurutulduğu, Görele dondurmasının “tescillendiği”dir…
Görele’nin içindeYağmur yağsa göl olurSevdiğimin elleriTiken tutsa gül olur
Yaşadım Görele’deGöğe ererdi başımGelme peşime dediVuru seni gardaşım
Görele’de döverlerBakırların hasınıGözüm arkada kaldıDutun benim yasımı
Oy Görele GöreleBizi komşular yıktıBırakır mıyım seniAzımdan bi söz çıktı
Niceleri söylenmiştir sevi üstüne… Ayrılık üstüne… Vurmalar, kırmalar, öldürmeler üstüne… Çekememezlikler üstüne. Dedikodular, komşu dedikoduları, işi yıkmalar,işi bozmalar üstüne… Unutulmasın ağızdan çıkan söz de tutulur…
