Başlığı “tecavüz var” diye atsaydım. Okuyanı çok olurdu! Hâlbuki tecavüz, yalnızca cinsel yaşama ait değildir. Tecavüz, her türlü hakka saldırıdır. Dokunulmaması gereken bir şeye, bir hakka dokunmaktır.Norm nedir? Yasalar, ne için çıkar? Yasa, kuralları koyarak herkesin bu kurallara uymasını sağlamayı amaçlamaz mı? Kurallara, uymak esas değil mi? Her yerde, her koşulda kuralları uyulmakta mıdır? Uyulmadığında bir yaptırımı var mıdır? Bu soruları uzatabiliriz!***Ekmek fiyatına zam geldi. Haberini de okuduk. Zamlı fiyattan ekmeğimizi almaya başladık. Ekmeğimizin, kilogramı 43,50 Liradan 50 Liraya çıktı. Gazete haberlerinden anlaşıldığı kadarıyla ilgili Odanın hazırladığı fiyat tarifesi, mevzuat çerçevesinde Giresun Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği ve ilgili komisyon ve ilgili Bakanlığın görüşünün alınmasından sonra yürürlüğe girdiği anlaşılmaktadır. Gerçi, uygulamada önemli bir yanlışlık olduğunu düşünmekteyim: Giresun Fırıncılar Odasının hazırladığı tarife, yalnızca merkez ilçe sınırları içinde geçerlidir. Diğer ilçeler için geçerli değildir. Her bir ilçede bulunan ilgili ve yetkili Oda, ekmek tarifesini hazırlayarak, il merkezinde bulunan Odalar Birliğine sunmak zorundadır. Odalar Birliğinin sitesinde, bu konuda bir bilgi bulunmamaktadır! Gazete haberlerinden yalnızca Fırıncılar Odasının tarife hazırladığı, onaylanmak üzere Odalar Birliğine gönderdiği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla merkez ilçe için hazırlanan ve onaylanan tarifenin, diğer ilçelerde geçerliliği yoktur. Hatta ticaret odası üyeleri için (fırıncılık yapan üyeleri varsa) ekmek tarifesi hazırlamadıysa bu tarife onlara dahi uygulanamaz. İlçelerimizde ve ilimizde bir tüketici örgütü olmuş olsaydı. Bu konuda insanları uyarabilirdi. Böyle bir örgütlenme olmadığı için mevzuatın uygulanması konusunda özenli davranılmadığı ortaya çıkmaktadır.***Yine son günlerde merkez ilçede dolmuş ve servis ücretlerinin yeniden belirlendiği haberini okuduk. Haberlere göre Belediye Meclisinin 09.07.2024 tarihli “Şehir içi dolmuş kooperatiflerinin zam talebini görüşen mecliste oy çokluğuyla alınan kararla birlikte; şehir içi yolcu taşıma ücretleri sivil 20,- TL’ye, öğrenci 14,-TL’ye, Samanlıkkıranı, Kayadibi, Behsat ve Camili dolmuş taşıma ücretleri ise sivil 22,- TL’ye yükseltildi. Diğer yandan, mecliste servis ücretleri de belirlendi. Buna göre; şehir merkezine öğrenci taşıma ücretleri ilköğretim okulları için 1.300,- TL, liseler için 1.300,- TL, Bulancak Anadolu Lisesi ile Keşap Anadolu Lisesi için 1.550,- TL, İlköğretim, Kreş ve Anaokuluna giden öğrenciler için yardımcı personellerin ise yukarıda belirtilen ilköğretim tarifesine ek 100,- TL olarak uygulanmasına” karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu kararda birçok yanlış vardır. Hiç kuşkusuz, belediyenin dolmuş sayısını ve hattını düzenleme yapma hakkı ve belirleme yetkisi vardır. Kendisine ait toplu taşıma araçlarının ücret tarifesini belirleme hakkı ve yetkisi vardır. Ancak, esnafın işlettiği dolmuş ve taksi ile servis araçlarının ücret tarifesini belirleme hakkı yoktur. Bu hak, ilgili esnaf odasına aittir. Dolmuşçu ve servisçi esnafının üye olduğu Şoförler Odası tarifeyi hazırlar. Hazırlanan bu ücret tarifesi, Odalar Birliğince onaylamasından itibaren yürürlüğe girer. Bu arada dolmuşçuların ortak olduğu kooperatifin belediyeden tarife isteme hakkının olmadığını da belirteyim. Olsa olsa, ortakları için yetkili odadan talepte bulunabilir. Yani belediyenin, kooperatifi bu yönü ile muhatap kabul etmesi mümkün değildir. Odanın hazırladığı tarife, Odalar Birliği tarafından onaylanmasından itibaren yürürlüğe girebilirdi. Ücret tarifesinin yürürlüğe girmesiyle birlikte hem belediyenin, hem de Valiliğin onaylanan bu tarifeye itiraz hakkı vardı. Hatta itirazdan önce anlaşma yoluna gitme hakkı da vardı. İtiraz hakkının kullanılmasıyla birlikte yargı da işin içerisine girebilecekti. Belediye meclisi, tüm bu haklara tecavüz ederek, dolmuş ve servis ücretlerini belirlemiştir. *** Muhtemelen, Valilikte Hukuk İşleri Müdürlüğü yoktur! Belediyede hukuk müşaviri yoktur! Belediye meclisinde, hukuk mürekkebi yalamış biri yoktur! İlgili Odada, böyle bir hakkınız, yetkiniz ve göreviniz var diyebilecek hukuk danışmanı yoktur! İlgili Odalar Birliğinde tarifeyi Odanın hazırlayacağını, Birliğin onaylayacağını bilen biri yoktur! Birliğin bu hususu danışabileceği federasyon ve konfederasyon yoktur! Olsaydı, 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunun 62. Maddesini okuyarak, sorunu çözebilirlerdi. Olsaydı, 5393 sayılı Belediye Kanunun 15. Maddesini okuyarak ücret tarifesini belirleme yetkisinin belediyede olmadığını görebilirlerdi. Tüketici örgütleri de olmadığı için bu konuda hak mücadelesi yapabilecek de yok. Vatandaşın, bu işlere yönelik bilgisi ve ilgisi de yetersizdir. Kaldı ki, tek başına ne yapabilir? Tüm muhataplarına sormak gerekir. Ekmek için ilgili Oda tarife hazırlarken, Dolmuş ücretleri için niçin hazırlamamaktadır? İlgili Odalar Birliği, ekmek fiyat tarifesini onaylarken, dolmuş ücretlerini niçin onaylamamaktadır? Kısmen de olsa ekmek için işleyen düzenlemeler, dolmuş ücretleri için neden uygulanmamaktadır? Belediye, tarifeyi belirlerse 5362 sayılı Yasa 62. Maddesinin diğer hükümleri nasıl işleyebilecektir? Anlaşma, itiraz ve yargı süreci neden engellenmektedir? Tecavüzü bırakın! Kurallara uygun davranın! Yetkisini, kullanmayanlara ne demeli, bilemedim!